این که مهندسان مشاور چه نقش و وظیفه ای در چرخه فعالیت صنعت دارند و حضور آنها چه منافعی دارد، نظر عده ای از متخصصان این صنعت را به خود جلب کرده است . برای شناخت خدمات و وظایف گروه مهندسان مشاور ، مراحل انجام کار آنها بشرح زیر آورده می‌شود .
لازم به توضیح است که وظایف تشریح شده مربوط به مهندسان مشاوری است که مشاوره طرح های عمرانی را برای کارفرما انجام می‌دهند و حدود خدمات و شرح وظایف مهندسین مشاور که عهده دار وظیفه مشاوره برای پیمانکاران می‌باشند متفاوت خواهد بود.
مرحلة اول – مطالعات مقدماتی
مرحلة‌دوم – انجام مطالعات تفصیلی و تهیه اسناد مناقصه
مرحلة سوم – انجام مناقصه و نظارت
مرحلة اول : مطالعات مقدماتی
مطالعات مقدماتی شامل دو قسمت اساسی است:
الف – شناسایی و بررسی اولیه
ب – تهیه طرح مقدماتی
الف – شناسایی و بررسی اولیه
1- مذاکره و تبادل نظر با کارفرما و کسب اطلاعات از نیازمندیهای طرح
2- مطالعه و بررسی نیازمندیهای کنونی و آتی طرح
3- تحقیق و بررسی در مورد مصالح ساختمانی محلی ، لوازم و تجهیزات و تأسیسات ، نیروی انسانی و همچنین پیش بنیی نوع مصالح اصلی و تأسیسات ساختمان که مورد استفاده قرار خواهد گرفت .
4- تعیین فضاهاوسطوح لازم،مقیاس‌ها وروابط بین قسمت‌ها و اجزاء تشکیل دهنده‌طرح
5- تهیه نقشه‌های شماتیک
6- تهیه یک برآورد اولیه از هزینه اجرای طرح
ب – تهیه طرح مقدماتی
1- بــررسی راه حل‌های مختلف و تعیین بهترین و مناسب ترین آنها با توجه بــه اعتباراتی که برای اجرای طـرح پیش بینی شده است در این بررسی باید نهایت کوشش برای صرفه جویی صورت گیرد.
2- مهندس مشاور در طرح مقدماتی باید نیازهای کنونی را تعیین کرده و طرح مقدماتی را که شامل این قسمت‌ها است تنظیم و برای تصویب کارفرما تسلیم کند :
الف – اطلاعات دربارة نیازهای کنونی و گزارش توجیهی دربارة طرح پیشنهادی شده
ب – ذکر مشخصات اصلی اجزای طرح و تنظیم صورت برآورد هزینه با توجه به حدود خدمات موضوع قرارداد
ج – نقشه‌های مربوط به طرح مقدماتی
د – گزارش ضمیمه از قبیل نتایج آزمایش‌های خاک ، آب ، آبده چاه و…
هـ – زمان تقریبی لازم برای اجرای مراحل مختلف طرح و برنامه در مرحله دوم
تذکر : هنگام تنظیم طرح مقدماتی ، تأمین هماهنگی طرح با سایر طرح‌های مشابه و همچنین توسعه آینده مراعات خواهد شد . در ضمن در موقع تنظیم طرح مقدماتی باید کمیت و کیفیت نیروی انسانی در حوزه عملیات طرح مربوط چه از نظر اجرای طرح و چه از نظر بهره برداری آینده مورد توجه مشاور قرار گیرد و توصیه لازم را به کارفرما بکند.